Het nieuwe GLB is nu bijna een jaar onderweg, dus de meeste problemen zijn inmiddels wel duidelijk geworden. Het Ministerie van LNV heeft een bijeenkomst gehouden om de voorlopige invulling van de ecoregeling te evalueren. LNV heeft inmiddels een aantal wijzigingen gepubliceerd in de Staatscourant. Ook staan voorgenomen veranderingen op de website van RVO.

Ecoregeling

Bij de evaluatiebijeenkomst over de ecoregeling begin oktober heeft de NAV ingebracht dat er nog steeds te weinig opties zijn voor akkerbouwers en dat het moeilijk is om in een hoge categorie te komen. Pas na de sluiting van de definitieve opgave kan de balans echt worden opgemaakt. Immers, veel boeren hebben zoveel mogelijk zaken aangemeld voor de ecoregeling maar lang niet alles heeft men kunnen realiseren, denk maar aan vroeg rooien pootaardappelen. We hebben bij de evaluatie ook een aantal voorstellen gedaan voor verbetering van de bestaande activiteiten en voor activiteiten die in de komende jaren volgens de NAV zouden moeten worden toegevoegd. Zo hebben wij voorgesteld om vroeg rooien pootaardappelen te vervangen door ‘telen van vroege rassen’, om zo van kalenderlandbouw af te komen. Ook hebben wij gewezen op tegenstrijdigheden, zoals dat bij vroeg rooien alle gewasresten van het land moeten terwijl voor GLMC6 juist de grond bedekt moet blijven.

Het Ministerie van LNV heeft aangekondigd dat in 2024 drie activiteiten worden toegevoegd aan de ecoregeling, nl. precisiegewasbescherming, precisiebemesting en fertigatie (bemesting meegeven met druppelirrigatie). Men ziet er dus bij nader inzien van af om ook niet-kerende grondbewerking toe te voegen, met als argument dat dit niet te controleren zou zijn. De NAV vindt dat vreemd, omdat er andere ecoactiviteiten zijn die net zo min goed te controleren zijn, zoals uren weidegang. Daarnaast zijn bij sommige activiteiten opties toegevoegd. Voor de akkerbouw is met name de toevoeging van het gebruik van bepaalde biologische bestrijdingsmiddelen aan de activiteit biologische bestrijding van belang. Ook is de teelt van rustgewassen in de ecoregeling aangescherpt, er mogen alleen gewassen van de betreffende lijst worden geteeld. Groene braak moet minstens 9 maanden zijn en mag niet op blijvend grasland volgen.

GLMC’s

Ook in de GLMC’s worden veranderingen doorgevoerd. Ten eerste vervalt de vrijstelling van GLMC8, verplicht 4% oppervlak niet-productief. De NAV vindt het onbegrijpelijk dat bij de tegenvallende oogsten dit jaar en de oplopende conflicten waardoor de voedselzekerheid wereldwijd onder druk komt, de EU toch gewoon 4% verplichte braak doorvoert.

GLMC10 wordt zo aangepast dat er geen bufferstrook meer verplicht is rond sloten die altijd droog staan.

Conclusie NAV

Wat ons opvalt, is dat er wekelijks overleg is tussen LNV, RVO en de sector, maar dat allerlei (voorgenomen) wijzigingen daar niet op tafel komen. De bijeenkomst in oktober gaf die ruimte wel, maar dat komt dan weer te laat om zaken in 2024 bijgestuurd te krijgen. Kortom, er is wel overleg maar LNV lijkt toch geheel haar eigen koers te varen. Gelukkig komt er nu overleg met de minister over ervaringen met dit nieuwe GLB en onze wensen voor de toekomst. De NAV zal in dat overleg ook aandringen op een betere online tool die op korte termijn beschikbaar komt of anders het vrijgeven van een goed Excelbestand wat de berekeningen voor de ecoregeling op een juiste manier uitvoert. De chaos van 2023 willen wij absoluut niet weer zien ontstaan in 2024!