Een onderzoek dat de Europese Commissie heeft laten uitvoeren naar de effecten van handelsakkoorden komt tot de conclusie dat ook de landbouw van deze akkoorden profiteert. Bij nadere beschouwing zijn hier wel enige kanttekeningen bij te plaatsen. Het onderzoek is namelijk een verkenning van de te verwachten effecten tot 2030 van een 12-tal handelsakkoorden. Het is dus niet een onderzoek naar de werkelijk behaalde effecten van handelsakkoorden, maar een inschatting van de effecten in de toekomst. Van de onderzochte 12 akkoorden zijn er drie al in werking. Twee zijn al wel uitonderhandeld, maar in Brussel nog in discussie. Over de andere zeven akkoorden wordt nog onderhandeld en is de precieze invulling nog onzeker. Het is dus een scenariostudie, waarin de toename van export en import als gevolg van het akkoord een inschatting is. En daarmee is het resultaat sterk afhankelijk van de keuzes die je maakt.

De EC heeft dit soort onderzoeken al vaak laten doen bij handelsakkoorden en tot nog toe is de ervaring dat de effecten achteraf te positief zijn ingeschat. Daarom is de NAV ook niet bij voorbaat overtuigd van het resultaat van deze studie. Maar er zijn meer kanttekeningen te plaatsen. Als er meer geëxporteerd kan worden tegen de huidige voor de boer veelal te lage wereldmarktprijzen, is het sterk de vraag of dit wel positief bijdraagt aan het verdienvermogen van de boer. De NAV is er van overtuigd dat bij een totaal vrije handel de kans op kostendekkende prijzen voor de boer steeds kleiner wordt. Daarvoor is een handel met spelregels, een gereguleerde handel nodig. In de onderzochte handelsakkoorden erkennen de handelspartners elkaars standaarden. Daardoor kunnen we geen eisen meer stellen aan de productiewijze van importproducten. En omdat we in de EU en Nederland al hogere standaarden hebben dan in de rest van de wereld, hebben boeren nu al met een ongelijk speelveld te maken en dat wordt door deze akkoorden alleen maar erger.

Gelukkig wint de overtuiging dat deze handelsakkoorden de verdere verduurzaming van de landbouw juist in de weg staan steeds meer terrein. De Europese Commissie wil met de Green Deal en de Farm to Fork Strategy ook de landbouw snel verduurzamen. Het zou dus verstandiger zijn dat de Europese Commissie de effecten van handelsakkoorden op deze verduurzaming eens tegen het licht houdt. Want dan kan de conclusie niet anders zijn dat het effect van de handelsakkoorden negatief is en dat ze de gewenste verduurzaming onmogelijk maken.