De prijs van wintertarwe en suikerbieten stemmen tot tevredenheid. Sommigen beweren dat de prijzen hoog zijn. Maar deze beweringen zijn op zijn zachtst gezegd discutabel. Dat blijkt als we opbrengstprijzen vergelijken met de integrale kostprijs, dus de kostprijs inclusief de vergoeding voor de inbreng van eigen arbeid en eigen vermogen.

Goed ondernemerschap is weten wat je product werkelijk kost, zakelijk onderhandelen, ‘ja’ zeggen als een deal je past en ‘nee’ zeggen als de afnemer niet bereid is een faire prijs te betalen. De kostprijsberekening voor het eigen bedrijf is de eerste stap die je als teler kunt zetten. Als je je eigen kostprijs kent, ben je beter in staat de verkoopbesprekingen met de afnemer aan te gaan. De kostprijs, plus de marge van bijvoorbeeld 15 % voor het ondernemersrisico, is voor elk bedrijf anders. Je zult dus zelf moeten rekenen om je kostprijs te leren kennen.

Wintertarwe
De tarweprijs is met prijzen van 20+ goed te noemen. Uit de kostprijsberekening wintertarwe van Jan de Winter komt een kale kostprijs van 21 en een kostprijs inclusief 15% ondernemersmarge van 24 eurocent. Je zou dus kunnen zeggen dat voor het modale bedrijf van De Winter de opbrengstprijs in de buurt komt van de kostprijs. Als anderen soms spreken over een hoge graanprijs nu, dan heeft men niet de kostprijs maar de veel te lage tarweprijs van 10 eurocent van anderhalf jaar geleden als referentie.

Suikerbieten
Voor suikerbieten een bijna vergelijkbaar verhaal. Cosun betaalt Arie Kleistra en Fokko Zandstra dit jaar € 44,95 per ton bieten bij 17% suiker en 20% surplusbieten. Deze prijs is exclusief deelnemingen. De kale kostprijs is voor Arie Kleistra € 43,92 en voor Fokko Zandstra € 42,90. De kostprijs inclusief 15% ondernemersmarge ligt voor beide rond de € 50 per ton bieten.

Zetmeelaardappelen
Avebe wil zich de komende jaren inspannen om zes eurocent per kg aardappelen te betalen en is er nog niet aan toe richting zeven cent te gaan, zo bleek op de NAV-bijeenkomst te Vlagtwedde. Dit terwijl de kale kostprijs op het gemiddelde bedrijf van Bart Meelman bij een opbrengst van 40 ton 9,2 eurocent bedraagt en de kostprijs inclusief 15% marge zelfs 10,5 cent. De kostprijsberekening laat ook zien dat als Avebe slechts 6 eurocent of zelfs minder uitbetaalt, sommige telers wellicht verleid worden om over te stappen op de teelt van consumptieaardappelen. Saldovergelijking en het beoordelen van de grond op geschiktheid voor de consumptieteelt dienen in de overwegingen te worden betrokken. Interessant is het vergelijken van de kostprijs van zetmeelaardappelen in het noordoosten met die van fritesaardappelen in het zuidelijk zandgebied. De kostprijs van Frank Pieper in het zuiden ligt wat hoger dan die van Bart Meelman in het noordoosten.

Zie ook www.nav.nl
Op de NAV-website www.nav.nl (zie kostprijzen en saldo’s) staan voorbeeld-kostprijsberekeningen 2012 voor wintertarwe, bieten en fritesaardappelen en zetmeelaardappelen. Daar kun je ook op simpele wijze de kostprijsberekeningen voor de verschillende teelten op je eigen bedrijf maken.

NAV, 3 maart 2012