De onrust onder aardappeltelers in Frankrijk, België en Denemarken is groeiende. De slechte prijzen zijn de aanleiding. Zijn er kansen voor betere prijzen in Nederland en Noordwest Europa? De NAV geeft u een update van de vooruitzichten. De informatie kan helpen om uw verkoopstrategie te bepalen in de komende maanden.

Mei dit jaar heeft de NAV op basis van de toen bekende gegevens een prognose gegeven van de aardappelmarkt oogst 2009 in Noordwest Europa. Wij schatten het areaal op dat van 2008 plus of min 1,5%. Uit cijfers van North-Western European Potato Growers (NEPG) blijkt nu een areaalgroei van 1,2%, ofwel ca. 6.000 ha waarvan 5.000 ha in België. In totaal 502.000 ha consumptieaardappelen in EU-5.

Positiever
We zagen in mei dat de begingroei voorspoedig was. Dat heeft zich in het begin van de zomer voortgezet. En dat vertaalde zich in dramatisch lage prijzen voor de vroege aardappelen. Het areaal vroege aardappelen is dit jaar in bijvoorbeeld België ook explosief gegroeid.
We zien verder dat het vanaf begin juli tot begin augustus in veel regio’s in Noordwest Europa niet of nauwelijks meer geregend heeft. Alom wordt verwacht dat dit in die gebieden een negatieve invloed op de eindopbrengst zal hebben. Echter niet overal heeft de droogte even sterk toegeslagen. Uit Engeland komen daardoor de berichten van een goede oogst. De termijnmarkt reageert heftig op het weer en de oogstprognoses. Vanaf een dramatisch lage notering van ca. 8 eurocent naar rond 12 cent eind augustus. Hoewel dit voor levering april 2010 nog niet op kostprijsniveau ligt, is de markt wel positiever gestemd.

Hectare-opbrengst matig
VTA meldt dat de proefrooiing van half augustus op een iets hoger niveau ligt dan die van vorig jaar. Veel deelnemers aan de proefrooiing melden echter dat het gewas sterk op retour is en dat een minimale nagroei wordt verwacht. Dezelfde berichten bereiken ons uit België. Het ABS verwacht een lagere ha-opbrengst dan vorig jaar. Al met al wordt het in de komende weken erg spannend wat er uiteindelijk achter de planken zal komen. En vooral ook wat de kwaliteit van het product zal zijn. Wat zijn de gevolgen van bijvoorbeeld doorwas of de hoge tot extreem hoge onderwatergewichten, die her en der worden gemeld. De netto hectareopbrengst kan hierdoor negatief worden beïnvloed. En wanneer dit het geval is, kan de prijs positiever uitvallen.

Prijs te laag
Een topopbrengst per ha in de hele EU zit er dit jaar waarschijnlijk niet in. Als de netto ha-opbrengst uiteindelijk uit zou komen op het EU-5 gemiddelde van de laatste 15 jaar (46 ton), dan zal de totale aardappeloogst in EU-5 ruim 23 miljoen ton groot zijn. Bij zo’n productie kwam in de afgelopen jaren de Nederlandse telersprijs uit op 7 à 8 eurocent. Dat is geen prijs om vrolijk van te worden. Alleen als in heel EU-5 de netto ha-opbrengst zou gaan richting het laagste niveau van de afgelopen 15 jaar (43,2 ton gemiddeld per ha) met een netto-oogst in EU-5 van (slechts) 21,7 miljoen ton, kan de gemiddelde prijs in Nederland gaan richting 10 eurocent. Al met al geen vrolijke vooruitzichten dus. Wel kan de informatie u helpen om op het goede moment uw (vrije) aardappelen te verkopen. Overigens zal in de komende maanden de omvang van de oogst nog nauwkeuriger komen vast te staan. Let dus goed op nieuws over de totale oogst in Nederland en in EU-5.

Betere prijzen!
Door de droogte is er weinig nagroei. Des te meer groeit de onrust onder telers. Heel begrijpelijk na de dramatisch lage prijzen in augustus. Er is meer nodig dan het zoeken naar het juiste moment van het verkopen van de aardappelen. Krachtenbundeling van telers in Noordwest Europa is volgens de NAV noodzakelijk om tot betere prijzen te komen. Met ondernemerschap en het bepalen van het beste verkoopmoment red je het niet. Door als telers bij de afzet veel meer samen te werken en samen het aanbod te managen, kan men veel meer invloed uitoefenen op de prijs en het rendement van de aardappelteelt. Eind 2009 gaat de NAV opnieuw de boer op met dit verhaal.

NAV, 7 september 2009