De gas- en zoutwinning in de Noordelijke provincies veroorzaakt veel schade aan gebouwen en landerijen van onze leden waarbij de schadevergoeding veelal minimaal is danwel uitblijft. De NAV is van mening dat hierin verandering dient te komen en heeft begin 2018 i.s.m. de NMV diverse activiteiten uitgevoerd: bijeenkomst te Delfzijl voor gedupeerden (inventarisatie en plan van aanpak), demonstratie op het Binnenhof (problematiek agrarieërs onder de aandacht brengen van de Tweede Kamer), oprichting Stichting Boerenbelang Mijnbouwschade ter ondersteuning en advisering.

In 2018 heeft het Ministerie van Economische zaken en Klimaat ingegrepen in het mijnbouwschadeproces. De NAM expertanalyse is veelal een aanfluiting en het aangeboden schadebedrag een aalmoes (ca. 1% van het onderbouwde opgegeven schadebedrag). De schadeafhandeling door de NAM kan jaren gaan duren. De NAM is uit het schadeafhandelingsproces gehaald en er is een Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG) ingesteld. Doel van de TCGM is middels onafhankelijkheid, voortvarendheid, ruimhartigheid en rechtvaardigheid het schadeafhandelingsproces te verbeteren. Een mooi voornemen maar er is hiervan nog weinig zichtbaar. Vraag rijst hoe de onafhankelijkheid is vastgelegd en hoe deze in de praktijk wordt uitgevoerd . De voortvarendheid blijkt tot nu toe niet uit de het aantal afgewerkte meldingen, er is een stuwmeer ontstaan. De ingestelde ‘expertise’ die dient te oordelen over de gemelde schade is onvoldoende ingericht, dossiers zijn onvolledig. De ruimhartigheid waar telkens sprake van is betekent in de praktijk dat gedupeerden niet tot overeenstemming komen, schade bij agrariers is veelal complex. Belangrijke wijziging in het schadeafhandelingsproces is het verlaten van het civielrecht en dit te vervangen door het bestuursrecht. In de praktijk worden gedupeerden via het bestuursrecht aanzienlijk benadeeld; diverse vergoedingen, zoals o.a. voor het inhuren van expertise, zijn vervallen. Men dient zelf veel voor te financieren. Daarnaast vergoedt de rechtsbijstandverzekering veelal niet bij processen tegen de Staat. Kortom, de gedupeerde akkerbouwer wordt op ‘achterstand’ gezet: er is sprake van een ontmoedigingsbeleid en ongelijk speelveld. De Tweede Kamer heeft ingestemd met wetswijzigingen waarbij het Instituut Mijnbouwschade (een zelfstandig bestuursorgaan, en een vervolg op de TCMG) wordt opgericht voor alle mijnbouwkundige schades (gas-/zoutwinning enz.) en landelijk gaat opereren.

Er is nog veel onduidelijkheid welke schades vergoed worden. De NAV heeft medio 2018 overleg gevoerd met diverse Kamerfracties over de nu nog niet erkende schade bij landbouwers , het oprichten van een agro-overlegtafel en een schadefonds. Tevens heeft de NAV deelgenomen aan een hoorzitting van de Tweede Kamer. Inmiddels is de motie Bisschop (SGP) aangenomen die vraagt om alle schades bij landbouwers in kaart te brengen en om het inrichten van een overlegorgaan en schadefonds. De agrotafel is opgericht en het eerste gesprek heeft plaatsgevonden. De komende maanden zal de NAV actief deelnemen aan de uitvoering van de motie Bisschop.