Voor het tweede achtereenvolgende jaar worden grote delen van Nederland tijdens het groeiseizoen in de greep gehouden door droogte. In een eerder overleg tussen sectororganisaties uit de landbouw en de natuur met vertegenwoordigers van de overheid was al overeengekomen om de droogtemaatregelen van 2018 als uitgangspunt te nemen voor 2019. De Europese Commissie weigerde in juni om daar op voorhand medewerking aan te geven. Echter, de droogte die in 2019 vooral Midden-Europa teistert leidde tot een verzoek van deze landen om de maatregelen van 2018 ook dit jaar in werking te laten treden: de nationale lidstaten werd de mogelijkheid geboden om in oktober het basisbedrag van de bedrijfstoeslag betaalbaar te stellen én om vanggewassen als veevoer aan te mogen wenden. Het ministerie van LNV heeft na consultatie van LTO (!) geconcludeerd dat deze maatregelen voor Nederland niet nodig zouden zijn. De NAV heeft met succes tegen de werkwijze geprotesteerd en LNV heeft beloofd voortaan via een ‘bredere samenwerkingsruimte’ te zullen opereren… Voorts is met name genoemd dat de mogelijkheid van het verstrekken van een ‘droogteverklaring’ door RVO ten behoeve van een te verkrijgen overbruggingskrediet zelfs averechts werkt, doordat banken dit als een vorm van zwakte opvatten.

Waterbehoefte-viewer

De overheid werkt voorts aan een waterbehoefte-viewer. Het doel hiervan is om tijdig de mogelijke waterbehoefte per postcodegebied in beeld te krijgen. Elementen in deze viewer zijn de bodemgesteldheid, hoogteligging en waterbehoefte van de gewassen. Als basis zijn hierbij  de gegevens uit de Gecombineerde Opgave genomen, waarbij getracht wordt zelfs rasverschillen ten aanzien van droogtestress in te passen. Maar ook elementen die vragen om éénmalige  waterbehoefte, zoals voor kieming, planten of oogsten maar ook de bestrijding van bijvoorbeeld zonnebrand op fruit. Alhoewel de verdringingsreeks (zie Genoeg is Beter van september 2018 via www.nav.nl/ledenblad) de basis blijft voor de verdeling van het beschikbare zoete water, vormen de elementen uit de waterviewer een welkome aanvulling. Overigens vormt de aanvoer van zoet water door de rivieren als  gevolg van de sneeuwval afgelopen winter en de neerslag in de bovenloop van de Maas in 2019 geen probleem en heeft het rijk de bufferfunctie van met name het IJsselmeer ten volle benut. Wel vormt de lage grondwaterstand in met name Oost-Nederland een probleem dat heeft geleid tot onttrekkingsverboden en extra controles op de naleving van de meldings- en vergunningsplicht voor wateronttrekking uit bronnen. De omslag in het weerbeeld leidt inmiddels tot een andere situatie voor het tweede deel van het groeiseizoen ten opzichte van 2018.

Bedrijven die ernstig worden geraakt door de droogte kunnen een beroep doen op overmacht i.v.m. de regels van de directe betalingen. Hiervoor kan men terecht op https://mijn.rvo.nl/overmacht-directe-betalingen-glb. Een melding moet worden gedaan binnen 15 werkdagen na het constateren van de overmachtssituatie.