De NMa vindt dat bij prijsafspraken boeren te veel verdienen. Nederlandse boeren moeten niet klagen, maar innoveren. Jarig van Sinderen, Chief Economist van de NMa, is er in geslaagd boeren en politici tegen zich in het harnas te jagen. De Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV) vindt het absurd dat de NMa-ambtenaar geen oog heeft voor het belang van boeren en geen enkel respect toont voor Tweede Kamer en Europees Parlement. 

Op haar website schrijft de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa): ‘De NMa is een zelfstandige overheidsorganisatie. We voeren het beleid uit van de overheid. Het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie maakt de meeste wetten waar wij toezicht op houden.’ Inderdaad het overheidsbeleid uitvoeren, wetten en regels controleren. Dat is de taak van de NMa. Volgens de NAV is de NMa ingehuurd om wetten en regels te controleren en niet om politieke uitspraken te doen over besluiten van de Europese Commissie om boeren en tuinders meer mogelijkheden te bieden om samen te werken binnen producentenorganisaties. Deze samenwerking heeft de politiek juist bedoeld om meer marktevenwicht te creëren nu als gevolg van de liberalisatie minimumprijzen verdwenen zijn. De NMa rijdt dus een ‘scheve schaats’ door als controle-autoriteit de politieke besluitvorming te willen beïnvloeden.

Haaks op 2e Kamer
Versterking van de Europese en Nederlandse landbouw vraagt om innovatie in plaats van minder concurrentie, weet de NMa-ambtenaar. Zijn visie staats haaks op moties van de Tweede Kamer voor een eerlijk verdienmodel en versterking van de marktpositie van boeren. De visie van de Tweede Kamer is in lijn met voorstellen van het Europese Parlement om de concurrentieregels te versoepelen zodat producenten van agrarische producten prijsafspraken kunnen maken. Van Sinderen vindt dat maar niks. Het zou slechts leiden tot hogere prijzen voor consumenten. Ook de Europese mededingingsautoriteiten hebben, volgens hem, aangegeven dat voor agrarische ondernemers geen uitzonderingen gemaakt moeten worden. Het is dus niet alleen de Nederlandse mededingingsautoriteit die aan beïnvloeden doet van de politieke besluitvorming, maar ook de Europese!

NMa als consumenten-voordeelbond
Maar er is meer mis met de NMa. Op de homepage van de NMa komt de werkelijke aap uit de mouw. Namelijk de eenzijdige focus op lage consumentenprijs. Letterlijk: ‘Al onze inzet is gericht op voordeel voor de consument.’ Dus als een supermarktketen of een fritesfabriek boeren het vel over de neus haalt ten gunste van de consument, dan hijst de NMa de vlag in top. Zelfs als dat ten koste gaat van dierenwelzijn, milieu en andere waarden in onze samenleving. Veel gekker moet het toch niet worden. Het is triest te moeten constateren dat de NMa is afgegleden tot een consumenten-voordeelbond, terwijl in onze ogen de NMa ook de kleine producenten (boeren) tegenover de machtige inkopers zou moeten beschermen!

Waken over eerlijke handel
‘Al onze inzet is gericht op voordeel voor de consument,’ zegt de NMa. Dat is wat anders dan waken over eerlijke handel. Eerlijke handel, zou toch de kerntaak van de mededingingsautoriteit moeten zijn? De NMa zou als waakhond een zelfde houding moeten aannemen naar alle partijen in de keten tussen producent en consument. Pas dan hebben we het over een eerlijk speelveld. Dat is nu bij lange na niet het geval. Als individuele teler moeten we veel te veel naar de pijpen dansen van de bijna almachtige supermarktketens, van de wereldwijd opererende fritesindustrie, van foodprocessors en van andere ‘olifanten’. Men zegt altijd: ‘Olifanten doen het met olifanten’. Om een gelijkwaardige partner voor supermarkten en voedselindustrie te kunnen zijn, dienen de EU en de nationale overheden regels vast te stellen die krachtenbundeling van telers mogelijk maakt en faciliteert, waarbij afspraken over volume en prijs kunnen worden gemaakt.

Gelijkwaardige marktpartijen
‘Markten laten werken’ is de missie van de NMa, zo staat op de NMa-website. En verder: ‘Als onafhankelijke autoriteit houdt de NMa toezicht op de marktwerking.’ Ten gunste van consumentenvoordeel en voordeel voor de grote, sterk geconcentreerde afnemers. De NMa maakt de missie ‘markten laten werken’ niet waar. Markten kunnen slechts werken als er sprake is van een gelijkwaardige positie tussen marktpartijen. Het wordt tijd dat kabinet en Tweede Kamer orde op zaken stellen in de NMa en duidelijk aangeven wat onder eerlijke handel, machtsevenwicht en faire prijzen wordt verstaan.

Noordhoek, 8 februari 2013

Het artikel van NMa-er Jarig van Sinderen klik op onderstaande link:
http://www.nma.nl/documenten_en_publicaties/opinie/reacties_lezingen_en_speeches/opinie_versterking_landbouw_vraagt_om_innovatie__niet_om_minder_concurrentie.aspx