Boerenorganisatie Via Campesina Europa, waar de NAV ook deel van uitmaakt, benut alle mogelijkheden om in gesprek met leden van het Europees Parlement, de voedselsoevereiniteit als alternatief voor de voorstellen voor het landbouwbeleid na 2013 binnen te brengen. Dat is roeien tegen de stroom in. De grote partijen in het Europees Parlement zijn voor vrijhandel. Toch is er beweging, signaleert ex-NAV-voorzitter Hanny van Geel. ‘Er begint wat te schuiven, een aantal landbouwministers vindt het reguleren van landbouwmarkten bespreekbaar.’

Hanny van Geel woonde medio februari in het Portugese Coimbra de interessante en inspirerende bijeenkomst bij van geestverwanten in Europa. Dit jaar bestaat het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid(GLB) 50 jaar. Daarom zijn er in Brussel en op andere plaatsen veel momenten om een beter landbouwbeleid onder de aandacht te brengen. De crisis houdt de gemoederen in Europa bezig en dat kan gevolgen hebben voor het GLB.

Verlaten boerderijen
De nood is hoog. In zuidelijke en oostelijke landen van de EU verlaten steeds meer boeren hun land. Hun land wordt opgekocht door commerciële bedrijven. Een Portugese boerenleider verwoordde het als volgt: ‘Onze boeren verlaten hun boerderijen, de lokale voedselproductie valt weg en de armoede en honger in ons land groeit. Als de voedselproductie niet meer in handen is van onze boerenbevolking maar van grote niet-boeren-bedrijven, hebben we als bevolking onze eigen voedselproductie verloren. Dat is een heilloze en onomkeerbare weg.’ 

In boeren hand
Via Campesina Europa vindt dat de bevolking van Europa het recht heeft in zijn eigen voedselbehoefte te voorzien door de eigen boerenbevolking. En dat het recht van vrije toegang tot land, water en zaden in handen moet blijven van de eigen (boeren)bevolking. Hierbij horen marktinstrumenten zoals het afstemmen van het aanbod op de vraag en marktbescherming voor de cruciale producten zoals granen, plantaardige eiwitten en oliën.

Nieuw landbouwbeleid
Alle details die nu voorgesteld worden in het kader van het nieuwe landbouwbeleid, zijn onderwerpen die horen bij een landbouwbeleid dat Via Campesina juist niet wil. Toch probeert Via Campesina om bij de invulling van het nieuwe beleid zo veel mogelijk in de lijn van voedselsoevereiniteit te komen. Zo wil Via Campesina de hectarepremie koppelen aan een persoon die actief boert door criteria van o.a. arbeid op te nemen. Voor de vergroening zou ieder land een lijst op moeten stellen waar ondernemers uit kunnen kiezen, ook wel boodschappenlijstje of cafetariamodel genoemd. Hierdoor zou verplichte braak kunnen worden voorkomen. En Europa zou weer zelfvoorzienend in plantaardig eiwit moeten worden. Zeker ook van groot belang zijn de marktinstrumenten. Via Campesina wil dat telersorganisaties meer ruimte krijgen om gezamenlijk te onderhandelen over de prijs en ook de prijs vast kunnen stellen. Idealiter zou de boerenprijs omhoog moeten zonder stijging van de consumentenprijs. Verder zouden distributienetwerken rechtstreeks van boer naar consument gestimuleerd moeten worden met behulp van subsidies.

Mammoettanker bijsturen
In de komende maanden voeren de mensen van Via Campesina Europa gesprekken met leden van het Europees Parlement en met ambtenaren van de Europese Commissie. Ze willen zoveel mogelijk zichtbaar zijn met hun andere visie op het EU-landbouwbeleid na 2013. De bij Via Campesina aangesloten organisaties doen dat ook in hun eigen land. Met vereende krachten, ook de NAV, proberen ze de mammoettanker van koers te veranderen. Heel erg inspirerend noemt Hanny van Geel de wereldwijde beweging voor voedselsoevereiniteit. ‘Hoewel de situatie in elk land anders is, is    er overal het besef en de drive de voedselvoorziening in eigen hand te houden. Het sluit aan bij de toenemende weerzin in de wereld over de rol van banken in de economische crisis en die van multinationals die de voedselvoorziening meer en meer regeren.’

Via Campesina
Via Campesina is een wereldwijde organisatie. Overal ter wereld zijn de boeren verbonden met de voedselproductie voor de plaatselijke en regionale bevolking. Dat dreigt te verdwijnen. De korte film ‘La Via Campesina in Movement… Food Sovereignty now!’  toont het verhaal, het vuur en de mensen. Je kunt de film bekijken op internet: http://vimeo.com/27473286

NAV. 3 maart 2012