Tot januari 2010 was de prijs van aardappelzetmeel in Europa laag. Aanzienlijke ‘overschotten’ en een krappe vraag waren de oorzaak. Nadien is de weg omhoog stevig ingezet. Zodanig dat telers van zetmeelaardappelen uitzicht hebben op een betere prijs voor aardappelen van oogst 2010. Gelukkig voor de korte termijn. Voor de langere termijn is meer nodig, vindt de NAV.

Een halve oogst in China ten opzichte van 2009 en daardoor 180% meer invoer van aardappelzetmeel. Een 25% lagere tapiocaoogst in Thailand door een ziekte-uitbraak. Een iets aantrekkende economie aan de andere kant van de wereld. Het zijn slechts drie van de oorzaken van de snelle prijsstijging van aardappelzetmeel. Een kortstondig hogere prijs hangt dus van incidenten aan elkaar. En natuurlijk is zoals altijd de graanprijs niet onbelangrijk. Jaar in jaar uit blijkt er een nauw verband tussen de graanprijs en de prijs van aardappelzetmeel. Lag de prijs van aardappelzetmeel vorig jaar nog beneden de € 300 per ton, in mei dit jaar was de prijs al gestegen tot bijna € 400 per ton. Inmiddels is de € 500 per ton bereikt. Goed nieuws dus voor Avebe en voor de telers van zetmeelaardappelen.

Prijs omhoog
De goede zetmeelmarkt is een opsteker na het moeizame zetmeeljaar 2009 waarin Avebe niet in staat was telers een goede, kostendekkende aardappelprijs te betalen. Met de prijshoudende wereldzetmeelmarkt van dit moment hebben telers van zetmeelaardappelen dit jaar uitzicht op een aardappelprijs die meer recht doet aan de kostprijs dan het afgelopen jaar het geval was. Aan Avebe de opdracht de goede prijs die door de zetmeelmarkt mogelijk wordt gemaakt ook daadwerkelijk uit te betalen. De krap 3,8 eurocent (excl. de gewasspecifieke steun van de EU van 1,4 eurocent) uitbetalingprijs 2009 moet in 2010 aanzienlijk omhoog om de teelt van zetmeelaardappelen lonend te krijgen. De indicatierichting hierbij is de aardappelprijs 2007 van ruim 6 eurocent. Voor de korte termijn dus goed nieuws.

Zachte landing
Los van de actuele wereldzetmeelmarkt hangen er in 2012 donkere wolken boven het teeltgebied van zetmeelaardappelen in Noordoost Nederland. De verdere ontkoppeling van de aardappelsteun (€ 14 per ton ), de ontkoppeling van de evenwichtspremie (€ 4 per ton), afschaffing van de minimumprijs en afschaffing van de quota. De teelt van zetmeelaardappelen staat op het spel. Herhaaldelijk heeft de NAV gepleit voor het behoud van het EU-zetmeelbeleid en voor een zachte landing van maatregelen die politiek onontkoombaar zijn. Er is voor telers en Avebe een klein beetje hoop. In het Europees Parlement wordt nu ook gepleit voor een zachte landing. De zachte landing moet er volgens de NAV komen. Helaas kan het voor de langere termijn de kwestie niet oplossen. Een beter EU-landbouwbeleid met marktbescherming voor onder meer graan en zetmeel is cruciaal. De NAV blijft zich hiervoor inzetten. Tegelijkertijd zal Avebe afscheid moeten nemen van laagwaardige markten waardoor enige krimp van het aardappelareaal onontkoombaar is.

NAV, 2 oktober 2010